សេចក្តីប្រកាសរបស់មេដឹកនាំ APEC មិនសំដៅលើជម្លោះអ៊ីស្រាអែល និងក្រុមហាម៉ាស់ទេ

បរទេស៖ មេដឹកនាំអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកកាលពីថ្ងៃសុក្រមិនបានសំដៅលើការលុកលុយរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន ឬសង្រ្គាមអ៊ីស្រាអែល-ហាម៉ាស នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់ពួកគេដែលបានចេញផ្សាយបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំកំពូលប្រចាំឆ្នាំដោយបង្ហាញភាពមិនចុះសម្រុងគ្នារបស់ពួកគេជុំវិញជម្លោះដែលកំពុងបន្តទាំងពីរ ទោះបីជាពួកគេព្យាយាមជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចក៏ដោយ។

មេដឹកនាំនៃវេទិកាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកបានអះអាងជាថ្មីនៅសាន់ហ្វ្រាន់ស៊ីស្កូពីសារៈសំខាន់នៃប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគីដែលមានមូលដ្ឋានលើច្បាប់ និងសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចដែលជំរុញដោយទីផ្សារ ហើយបាននិយាយថាពួកគេ “នៅតែប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការលើកកម្ពស់គុណភាពជីវិតសម្រាប់ប្រជាជនរបស់យើងទាំងអស់គ្នា និងដើម្បីបង្កើតអនាគតដែលធន់ និងនិរន្តរភាព”។

ដោយសារការបែកបាក់គ្នាជុំវិញជម្លោះនៅអឺរ៉ុប និងមជ្ឈិមបូព៌ា ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក Joe Biden ដែលជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលកាលពីថ្ងៃពុធបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានដាច់ដោយឡែកមួយដែលមិនតម្រូវឱ្យមានការឯកភាពដោយបញ្ជាក់ថា សមាជិកភាគច្រើនបានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការឈ្លានពានប្រឆាំងនឹងអ៊ុយក្រែន។

ក្រុម​ដែល​មាន​សមាជិក​ទាំង ២១ នោះ​រួម​មាន ចិន និង​រុស្ស៊ី ព្រម​ទាំង​អូស្ត្រាលី ឈីលី ឥណ្ឌូនេស៊ី ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង តៃវ៉ាន់ ថៃ និង​វៀតណាម។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានបានឲ្យដឹងថា ពួកគេក៏បានពិភាក្សាអំពីវិបត្តិនៅតំបន់ហ្គាហ្សា និងបានបង្ហាញពីជំហររៀងៗខ្លួនអំពីសង្គ្រាម ដែលបានផ្ទុះឡើងបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលមួយលើអ៊ីស្រាអែលកាលពីខែមុនដោយក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធប៉ាឡេស្ទីន Hamas។

ប៉ុន្តែលោក Biden បានឲ្យដឹងថា មេដឹកនាំមួយចំនួនបានជំទាស់នឹងការប៉ះលើសង្រ្គាមនៅក្នុងសេចក្តីប្រកាស Golden Gate របស់ពួកគេ ដោយនិយាយថាពួកគេមិនគិតថា APEC គឺជាវេទិកាដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហាភូមិសាស្ត្រនយោបាយនោះទេ។

នៅក្នុងសុន្ទរកថាបញ្ចប់របស់គាត់ទៅកាន់មេដឹកនាំកាលពីថ្ងៃពុធ លោក Biden បានបន្តថា ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកគឺ “មិនផ្លាស់ប្តូរ”។

មុនពេលឆ្លងភ្លើងទៅប្រទេសប៉េរូ ដែលជាប្រធានវេទិកានៅឆ្នាំក្រោយ លោក Biden បានបញ្ជាក់ថា ជំនួបកំពូលនេះមានផលិតភាព ហើយនិយាយលេងថា វាអាចត្រូវបានបន្តរយៈពេលប្រាំថ្ងៃទៀត។

លោក Biden បានបន្ថែមថា ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អាមេរិកចំពោះអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកគឺមិនផ្លាស់ប្តូរទេ ហើយតាមទស្សនៈរបស់យើង តាមទស្សនៈរបស់អាមេរិក គឺចាំបាច់ណាស់ នៅពេលរដ្ឋបាលរបស់គាត់ស្វែងរកការពង្រឹងភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី ដែលឥទ្ធិពលរបស់ប្រទេសចិនត្រូវបានពង្រីកយ៉ាងឆាប់រហ័ស។

APEC ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៩៨៩ គឺជាវេទិកានៃកិច្ចសន្ទនាក្រៅផ្លូវការដែលត្រូវបានរៀបចំឡើងដំបូងដើម្បីជំរុញពាណិជ្ជកម្មសេរីពហុភាគី និងសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច ប៉ុន្តែការពិភាក្សាបានពង្រីកទៅផ្នែកថ្មីៗ ដូចជាការផ្លាស់ប្តូរទៅជាថាមពលស្អាត បញ្ញាសិប្បនិម្មិត និងវិធីដើម្បីសម្រេចបាននូវនិរន្តរភាព និងរួមបញ្ចូលកាន់តែច្រើនកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។

នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន Fumio Kishida បានប្រាប់មេដឹកនាំផ្សេងទៀតថា បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល រួមទាំង AI នឹងធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវការសម្របសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម និងការតភ្ជាប់ក្នុងតំបន់ ប៉ុន្តែវាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការគ្រប់គ្រងហានិភ័យឱ្យបានត្រឹមត្រូវ និងបង្កើតបរិយាកាសមួយដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាអាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។

ដូចទៅនឹងវេទិកាអន្តរជាតិសំខាន់ៗដទៃទៀតដែរ សមាជិក APEC ដែលប្រមូលផ្តុំគ្នាជាជាងពាក់កណ្តាលនៃពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក បានរកឃើញថាវាពិបាកក្នុងការឈានដល់ការរួបរួមក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ហើយជាពិសេសចាប់តាំងពីការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីមកអ៊ុយក្រែនបានចាប់ផ្តើមនៅក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។

APEC បានបរាជ័យក្នុងការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមក្រោយកិច្ចប្រជុំក្នុងឱកាសជាច្រើន កាលពីដើមសប្តាហ៍នេះ វេទិកាពាណិជ្ជកម្ម និងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសមានកិច្ចពិភាក្សាពីរថ្ងៃនៅសាន់ហ្វ្រាន់ស៊ីស្កូ ប៉ុន្តែមិនបានចេញឯកសារឯកភាពទេ ជាក់ស្តែងដោយសារតែភាពខុសគ្នាក្នុងចំណោមសមាជិកជុំវិញការឈ្លានពានក៏ដូចជាសង្រ្គាមអ៊ីស្រាអែល និងហាម៉ាស។

លើសពីនេះ ការរឹតបន្តឹងពាណិជ្ជកម្មដែលបានអនុវត្តលើមូលដ្ឋានសន្តិសុខជាតិ និងការអំពាវនាវដែលកំពុងកើនឡើងដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនឱ្យដំណើរការឡើងវិញនូវខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ដែលពឹងផ្អែកលើប្រទេសចិនសម្រាប់វត្ថុឧស្សាហកម្មបានធ្វើឱ្យមានស្រមោលលើការពិភាក្សាស្តីពីសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច។