**មេបញ្ជាការស្តីទី តំបន់ប្រតិបត្តិការសឹករងបាត់ដំបង ត្រៀមកម្លាំង រថយន្ត ស៊ីទែនទឹក និងសម្ភារៈរួចជាស្រេចដើម្បីត្រៀមអន្តរាគមន៍ ជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្វះខាតទឹកស្អាតប្រើប្រាស់**គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា នឹងរៀបចំសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពី “ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា នាដើមឆ្នាំ២០២៤” នៅព្រឹកស្អែក**២៣ថ្ងៃ កម្លាំងចម្រុះឃាត់ខ្លួនមនុស្ស ១០នាក់ និងដកហូតដីជាង ១ម៉ឺនហិកតា ក្នុងប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបបទល្មើសកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃរបស់រដ្ឋ នៅតំបន់ការពារធម្មជាតិ ក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តស្ទឹងត្រែង**ឯកឧត្តមសន្តិបណ្ឌិត ម៉ៅ ច័ន្ទតារា ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការរៀបចំពិធីអបអរសាទរខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៧៩ ថ្ងៃកំណើតនគរបាលជាតិកម្ពុជា**សម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ចេញសារលិខិត ក្នុងឱកាសទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោក លើកទី៣១ ថ្ងៃទី៣ ខែឧសភា**ឯកឧត្តម ឈាង ឡាក់ និងឯកឧត្ដម ស្វាយ សំអ៊ាង អញ្ជើញដឹកនាំកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញ លើកទី២២ អាណត្តិទី៣ របស់ក្រុមប្រឹក្សាខេត្តស្ទឹងត្រែង**សម្តេចធិបតី៖ ចក្ខុវិស័យរាជរដ្ឋាភិបាល អាណត្តិទី៧ គឺការជំរុញកែប្រែ និងធ្វើទំនើបកម្ម រចនាសម្ព័ន្ធឧស្សាហកម្មនៅកម្ពុជា ពីឧស្សាហកម្មអត្តពលកម្ម ឈានទៅឧស្សាហកម្មផ្អែកលើជំនាញ**សម្តេចធិបតី៖ ការលើកកម្ពស់ជីវភាពពលរដ្ឋ មិនមែនគិតតែរឿងរកចំណូលឱ្យពលរដ្ឋទេ គឺត្រូវគិតពីការកាត់បន្ថយចំណាយរបស់ពលរដ្ឋ**លោកជំទាវអ្នកឧកញ៉ា ម៉ៅ ចំណាន ជាប់ឆ្នោតជាប្រធានសមាគមន៍សិល្បករខ្មែរ អាណត្តិទី៦**សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ ការធ្លាក់ចំណូលពន្ធគយ ពីការនាំចូលរថយន្តមិនជាបញ្ហានោះទេ**សម្តេចធិបតី៖ កម្ពុជាមិនចាំបាច់ផលិតយន្តហោះទាំងមូលទេ តែត្រូវគិតគូរលើការផលិតផ្នែកណាមួយ ដើម្បីបង្កើនផលិតភាពផលិតកម្ម**រាជរដ្ឋាភិបាល ចង់ឱ្យពលរដ្ឋមានរថយន្តល្អជិះ និងមានតម្លៃទាប ដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងគ្រួសារ**សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ស្នើឲ្យក្រុមហ៊ុនដំឡើងរថយន្តតូយ៉ូតា បើកឱកាសឲ្យយុវជនកម្ពុជា អាចចូលមកធ្វើកម្មសិក្សា ឬហាត់ការ**សម្តេចធិបតី៖ ​កម្ពុជាមិ​នមែនជាប្រទេស ត្រូវតែផលិតនិងនាំចេញតែវត្ថុធាតុដើមទេ គឺត្រូវមានសមត្ថភាព​ផលិតផលិតផលពាក់កណ្តាលសម្រេច និងសម្រេច ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុក និងនាំចេញ**សម្ដេចធិបតី៖ កម្ពុជាមានរោងចក្រដំឡើងរថយន្ដចំនួន៦ ក្នុងនោះ៤កំពុងដំណើរការ និង២ស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលសាកល្បង**ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ានី ចុះពិនិត្យដំណើរការការតាក់តែងវិញ្ញាសា សម្រាប់ការប្រឡងប្រជែងជ្រើសរើសគ្រូបង្រៀនអនុវិទ្យាល័យ ឱ្យចូលបម្រើការងារក្នុងក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា**សម្តេចធិបតី៖ រោងចក្រដំឡើងរថយន្តតូយ៉ូតានៅកម្ពុជា គឺនាំផលប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងពលរដ្ឋខ្មែរ**សម្តេចធិបតី៖ ការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនតូយ៉ូតា នឹងក្លាយទៅជាចលករមួយ ចូលរួមចំណែកទាក់ទាញការវិនិយោគថ្មីៗមកកម្ពុជា**អ្នកនាំពាក្យ៖ សប្ដាហ៍មុន មន្ត្រីផ្តល់អត្តសញ្ញាណបណ្ណជាង១ម៉ឺនសន្លឹកជូនប្រជាពលរដ្ឋដោយឥតគិតថ្លៃទូទាំងប្រទេស**ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស សុខា ទទួលជួបសម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារជាមួយភារធារី នៃស្ថានទូតអូស្ត្រាលី ប្រចាំកម្ពុជា

អគ្គលេខាធិការអាស៊ាន ផ្ញើសារអបអរសាទរជូននាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ក្នុងឱកាសខួប២៥ឆ្នាំ ដែលកម្ពុជាចូលជាសមាជិកអាស៊ាន

ភ្នំពេញ៖ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត កៅ គឹមហួន អគ្គលេខាធិការអាស៊ាន បានផ្ញើលិខិតអបអរសាទរជាផ្លូវការជូន សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅក្នុងឱកាសខួបទី២៥ឆ្នាំ ដែលកម្ពុជាបានចូលជាសមាជិកអាស៊ាន កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៩។

ខ្លឹមសារនៃលិខិតចុះថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ របស់អគ្គលេខាធិការអាស៊ាន មានអត្ថន័យដូចខាងក្រោម៖

«ឆ្នាំ២០២៤ គឺជារយៈពេល២៥ឆ្នាំ គិតចាប់តាំងពីកម្ពុជា បានក្លាយជាសមាជិកទី១០ ជាផ្លូវការ របស់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) នៅថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៩។ ក្នុងឱកាសខួបអនុស្សាវរីយ៍២៥ឆ្នាំ ដ៏មាន សារៈសំខាន់នេះ ខ្ញុំសូមសំដែងនូវអំណរសាទរប្រកបដោយភាពកក់ក្តៅបំផុតជូនចំពោះសម្តេចធិបតីរាជរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនកម្ពុជា។

ចាប់តាំងពីចូលជាសមាជិកអាស៊ាន នៅថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៩ កម្ពុជាបានបោះជំហានដ៏គួរឱ្យស្ញប់ស្ញែងឆ្ពោះទៅកាន់ការពង្រឹងសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាពសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។ ទោះបីជាទទួលរងផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩ ក៏ដោយ ក៏កម្ពុជាទទួលបានជោគជ័យក្នុងការរក្សាបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ជាង៥ភាគរយ នៅក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំជាប់ៗគ្នា ខណៈដែលសម្រេចបានសមិទ្ធិផលសំខាន់ៗគួរឱ្យកត់សម្គាល់មួយចំនួន ក្នុងការអភិវឌ្ឍផ្នែកសង្គម អប់រំ និងវប្បធម៌។

សម្រាប់អាស៊ាន ការចូលជាសមាជិករបស់កម្ពុជាបានពង្រីកវិសាលភាពភូមិសាស្ត្ររបស់អង្គការតំបន់មួយនេះ ឱ្យគ្របដណ្តប់ស្ទើរតែគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ពិតណាស់ថា កម្ពុជាបានរួមចំណែកយ៉ាងធំធេង ដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងកសាងសហគមន៍អាស៊ាន ហើយភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់កម្ពុជាត្រូវបានបង្ហាញឃើញច្បាស់ក្នុងអំឡុងពេលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន នៅឆ្នាំ២០០២ ឆ្នាំ២០១២ និងថ្មីៗនេះនៅឆ្នាំ២០២២។

គួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរថា ក្នុងឆ្នាំ២០២២ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ប្រមុខរដ្ឋ/រដ្ឋាភិបាលអាស៊ានបានឯកភាពជាគោលការណ៍ ក្នុងការអនុញ្ញាតឱ្យប្រទេសទីម័រខាងកើត ក្លាយជាសមាជិកទី១១របស់អាស៊ាន ជាមួយនឹងឋានៈជា អ្នកសង្កេតការណ៍។ បន្ថែមលើនេះ កម្ពុជាបានគាំទ្រគំនិតផ្តួចផ្តើមសំខាន់ៗមួយចំនួនរបស់អាស៊ាន ក្នុងនោះមាន ការផ្សះផ្សារ និង ការកសាងសន្តិភាពក្រោយជម្លោះ ការអនុវត្តចក្ខុវិស័យសហគមន៍អាស៊ានឆ្នាំ២០២៥ និងការកាត់បន្ថយគម្លាតអភិវឌ្ឍន៍តាមរយៈការអនុវត្តផែនការការងារជំហានទី៤ (២០២១-២០២៥) នៃគំនិតផ្តួចផ្តើមសម្រាប់សមាហរណកម្មអាស៊ាន (IAI)។

វាពិតជាមានសារៈសំខាន់ក្នុងការកត់សម្គាល់ផងដែរថា ការបង្កើតចក្ខុវិស័យសហគមន៍អាស៊ានឆ្នាំ២០៤៥ ត្រូវបានចាប់ផ្តើមឡើងនៅពេលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន ដោយមានការរៀបចំកិច្ចប្រជុំលើកទី ១ នៃក្រុមការងារជាន់ខ្ពស់ ស្តីពីចក្ខុវិស័យសមាគមន៍អាស៊ានក្រោយឆ្នាំ២០២៥ (HLTF-ACV) កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ និងការចាប់ផ្តើមការចចារភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (RCEP) នៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២។ កម្ពុជាក៏ជាម្ចាស់ផ្ទះនៃមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនតំបន់អាស៊ាន (ARMAC) ដែលជា មជ្ឈមណ្ឌលឧត្តមភាពដ៏សំខាន់មួយរបស់អាស៊ាន ។

ចំពោះទំនាក់ទំនងខាងក្រៅរបស់អាស៊ាន បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាកំពុងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការសម្របសម្រួលភាពជាដៃគូសន្ទនារបស់អាស៊ានជាមួយប្រទេសរុស្ស៊ី ហើយនឹងត្រូវបន្តទទួលបន្ទុកជាប្រទេសសម្របសម្រួល ទំនាក់ទំនងរវាងអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងឆ្នាំនេះ ដែលទាំងប្រទេសរុស្ស៊ី និងសហរដ្ឋអាមេរិកសុទ្ធសឹងជាមហាអំណាចដែលមានចំណងរឹងមាំក្នុងតំបន់។

ជាមួយគ្នានឹងប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀត កម្ពុជាបន្តលើកកម្ពស់ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាស៊ាននិងដៃគូខាងក្រៅ ដោយពង្រឹងតួនាទី និងគោលជំហររបស់អាស៊ាន នៅក្នុងយន្តការដឹកនាំដោយអាស៊ាន ដូចជា កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា (EAS) វេទិកាតំបន់អាស៊ាន (ARF) និងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារអាស៊ានបូក (ADMM-Plus) ជាដើម។

ខ្ញុំពិតជាមានជំនឿចិត្តយ៉ាងមុតមាំថា ក្រោមការដឹកនាំដ៏ប៉ិនប្រសប់របស់សម្តេចធិបតី កម្ពុជានឹងបន្តរួមចំណែកដ៏សំខាន់ក្នុងការកសាងសហគមន៍អាស៊ាន។ ខ្ញុំសូមអះអាងសាជាថ្មី នូវការត្រៀមខ្លួនជាស្រេចរបស់លេខាធិការដ្ឋាន អាស៊ាន ក្នុងការផ្តល់ការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងដល់ប្រទេសកម្ពុជានិងអាស៊ាន ក្នុងការសម្រេចបាននូវសហគមន៍អាស៊ានមួយដែលប្រកបដោយសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាព ដែលជាគោលដៅរួមរបស់យើង។

សូមសម្តេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រី មេត្តាទទួលនូវការគោរពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតពីខ្ញុំ និងសូមជូនសព្ទសាធុការពរដល់ប្រជាជននៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សូមទទួលបាននូវវិបុលភាពកាន់តែធំធេង» ៕

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង