បទវិភាគ៖ហុងកុងជាតំបន់របស់ប្រទេសចិន វាគ្មានទំនាក់ទំនងអីជាមួយអង់គ្លេសនោះឡើយ

ក្នុងឱកាសខួបទី២៥នៃការដែលតំបន់ហុងកុងវិលត្រឡប់ចូលមាតុប្រទេសវិញ លោក Boris Johnson នាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេសនិងលោកស្រី Liz Truss រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអង់គ្លេសបានថ្លែងសុន្ទរកថានិងចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដោយឡែកពីគ្នា ដោយអះអាងថា ភាគីអង់គ្លេសមាន “កាតព្វកិច្ចប្រវត្តិសាស្ត្រ”ចំពោះអ្នកក្រុងហុងកុងក្រោមក្របខណ្ឌ 《សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមចិន-អង់គ្លេស》 ហើយព្រលយសម្តីថា នឹង “មិនលះបង់ចោលតំបន់ហុងកុង”នោះទេ ។ ការសម្តែងឆាកល្ខោនខាងនយោបាយដែលគួរឱ្យអស់សំណើចនេះបានបង្ហាញថា ប្រទេសអាណានិគមកាលពីមុនដែលត្រូវគេប្រសិទ្ធនាមថា “ចក្រពត្តិដែលព្រះអាទិត្យមិនចេះលិច”មិនចង់ទទួលយកការពិតនៃភាពថមថយចុះរបស់ខ្លួននោះទេ ដូច្នេះ ក៏បាននិយាយតាមទំនើងចិត្តដោយគំនិតងងឹតនិងហួសសម័យ ដែលប៉ុនប៉ងជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការតំបន់ហុងកុងនិងជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ចិន ។
រដ្ឋាភិបាលចិននិងអង់គ្លេសបានចុះហត្ថលេខាលើ《សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមចិន-អង់គ្លេស》កាលពីខែធ្នូឆ្នាំ១៩៨៤ ក្នុងគោលបំណងដោះស្រាយបញ្ហាវិលត្រឡប់ចូលមាតុប្រទេសចិនវិញរបស់តំបន់ហុងកុង ហើយខ្លឹមសារជាស្នូលគឺ ចិនអនុវត្តអធិបតេយ្យភាពនៅតំបន់ហុងកុងជាថ្មីឡើងវិញ ។ យោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ បន្ទាប់ពីតំបន់ហុងកុងវិលត្រឡប់ចូលប្រទេសចិនវិញនៅថ្ងៃទី១ខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧ អង់គ្លេសគឺគ្មានអធិបតេយ្យភាព គ្មានសិទ្ធិគ្រប់គ្រងនិងគ្មានសិទ្ធិត្រួតពិនិត្យចំពោះហុងកុង ពោលគឺ បច្ចុប្បន្ននេះ អង់គ្លេសគ្មានសិទ្ធិអីមកជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការរបស់ហុងកុងនោះទេ ។
តើតំបន់ហុងកុងបានអភិវឌ្ឍល្អឬអត់ ការពិតជាក់ស្តែងគឺជាភស្តុតាងល្អបំផុត ។ អង្គភាពសេដ្ឋកិច្ចដ៏សេរីបំផុតលើទូទាំងពិភពលោក មជ្ឈមណ្ឌលហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ មជ្ឈមណ្ឌលនាវាចរណ៍អន្តរជាតិនិងមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។ល។ ក្នុងរយៈពេល២៥ឆ្នាំបន្ទាប់ពីវិលត្រឡប់ចូលមាតុប្រទេសវិញ ទូទាំងពិភពលោកបានមើលឃើញសមិទ្ធផលដ៏ធំធេងដែលតំបន់ហុងកុងទទួលបាន ហើយ “ប្រទេសមួយប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងពីរ”ទទួលបានជោគជ័យដែលទូទាំងពិភពលោកទទួលស្គាល់ជាទូទៅនៅតំបន់ហុងកុង ។ បច្ចុប្បន្ននេះ ការស្នេហាជាតិនិងស្រឡាញ់តំបន់ហុងកុងបានក្លាយជាគំនិតឯកភាពរួមដ៏សំខាន់ក្នុងសង្គមហុងកុង គ្មានលំហសម្រាប់អ្នកអាណានិគមប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់ដូចកាលពីមុននោះឡើយ ។
ក្នុងស្រុកអង់គ្លេស ស្នូរសំរែកឱ្យធ្វើការបោះឆ្នោតសកលដើម្បីស្វែងរកឯករាជ្យនៃតំបន់ស្កុតឡេនកាន់តែលាន់ឮខ្ទរខ្ទា ។ ព្រមពេលជាមួយគ្នានេះ តម្រូវការនិងសំណូមពរស្តីពី “ការដកខ្លួនចេញពីអង់គ្លេស”របស់តំបន់អៀរឡង់ខាងជើងក៏កាន់តែខ្លាំងឡើងៗផងដែរ ។ ខណៈពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលលោក Boris Johnson អះអាងថា “មិនលះបង់ចោលតំបន់ហុងកុង” គ្រាន់តែចង់ឆ្លៀតប្រើការបង្ហាញភាពខ្លាំងក្លាចំពោះបរទេសលើផ្ទៃអន្តរជាតិ ដើម្បីផ្ទេរវិវាទក្នុងប្រទេសនិងទម្លាក់កំហុសទៅឱ្យគេ ប៉ុន្តែធ្វើអ៊ីចឹងគ្រាន់តែបញ្ឆោតខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះ ។ កាលណាទំនាស់ទាំងនេះវិវឌ្ឍកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ នោះ អ្នកនយោបាយអង់គ្លេសមិនត្រឹមតែនឹងប្រឈមបញ្ហា “ដកខ្លួនចេញពីអង់គ្លេស”នៃតំបន់ស្កុតឡេននិងអៀរឡង់ខាងជើងប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងក៏នឹងប្រឈមវិបត្តិរំលាយជាតិនិងឋានៈអន្តរជាតិធ្លាក់ចុះថែមមួយកម្រិតទៀតផងដែរ ។
មធ្យោបាយប្រើប្រាស់ការគ្រប់គ្រងដោយអាណានិគមទៅបំបែកបំបាក់ប្រទេសដទៃទៀតរបស់អ្វីដែលហៅថា “ចក្រពត្តិដែលព្រះអាទិត្យមិនចេះលិច”ក្នុងរយៈពេលរាប់រយឆ្នាំកន្លងទៅបានហួសសម័យហើយ ។ អ្នកនយោបាយអង់គ្លេសគួរតែយល់ច្បាស់ការពិតជាក់ស្តែងនិងនិន្នាការជាទូទៅ និងភ្ញាក់ពីសុបិនអាណានិគមនិយមឱ្យបានឆាប់រហ័ស ។ គួរតែព្រួយបារម្ភថា ប្រសិនបើតំបន់ស្កុតឡេននិងអៀរឡង់ខាងជើង “ដកខ្លួនចេញពីអង់គ្លេស” នោះ អង់គ្លេសត្រូវធ្វើយ៉ាងណា? តើអង់គ្លេសនឹង “រ៉ាប់រងកាតព្វកិច្ចប្រវត្តិសាស្ត្រ”យ៉ាងណាចំពោះប្រជាជនអង់គ្លេស?
អត្ថបទវិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជាចិន