ឧទ្ធម្ភាគចក្រទ័ពជើងទឹកចិន ហោះចម្ងាយត្រឹម៣ម៉ែត្រ ពីយន្តហោះល្បាតហ្វីលីពីន ក្នុងសមុទ្ទចិនខាងត្បូង បណ្តាលឱ្យមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នាយ៉ាងតានតឹង
ម៉ានីល៖ ឧទ្ធម្ភាគចក្រកងទ័ពជើងទឹកចិន បានហោះក្នុងចម្ងាយត្រឹម៣ម៉ែត្រពីយន្តហោះល្បាតហ្វីលីពីនក្នុងសមុទ្ទចិនខាងត្បូង បណ្តាលឱ្យមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នាយ៉ាងតានតឹងក្នុងរយៈពេល៣០នាទី។ សហរដ្ឋអាម៉េរិក បានថ្កោលទោសចំពោះសកម្មភាពដ៏គ្រោះថ្នាក់នៃឧទ្ធម្ភាគចក្រកងទ័ពជើងទឹកចិន ដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុវត្ថិភាពយន្តហោះហ្វីលីពីន កំពុងល្បាតតំបន់ជម្លោះនៅសមុទ្ទចិនខាងត្បូង។
ឧទ្ធម្ភាគចក្រចិនបានព្យាយាមបង្ខំយន្តហោះ Cessna Caravan turboprop ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ការិយាល័យជលផល និងធនធានជលផលហ្វីលីពីន ចេញពីដែនអាកាសរបស់ខ្លួន លើតំបន់ជម្លោះដ៏ក្ដៅគគុក គឺតំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹក Scarborough Shoal ភាគពាយ័ព្យហ្វីលីពីន។ អ្នកសារព័ត៌មានបរទេស ត្រូវបានអញ្ជើញឱ្យធ្វើដំណើរលើយន្តហោះនេះ បានឃើញការប្រឈមមុខដ៏តានតឹងរយៈពេល៣០នាទី។ យន្តហោះហ្វីលីពីន បានបន្តការល្បាតក្នុងរយៈកម្ពស់ទាបរបស់ខ្លួន ជុំវិញតំបន់ Scarborough ខណៈឧទ្ធម្ភាគចក្រកងទ័ពជើងទឹកចិនហោះក្រវែលក្នុងចម្ងាយជិតបំផុត។ អ្នកបើកយន្តហោះហ្វីលីពីន បានព្រមានឧទ្ធម្ភាគចក្រឱ្យរក្សាគម្លាតចេញពីយន្តហោះរបស់ខ្លួន ដោយលើកឡើងពីស្ដង់ដារសុវត្ថិភាពដែលកំណត់ដោយរដ្ឋបាលអាកាសចរណ៍សហព័ន្ធសហរដ្ឋអាម៉េរិក និងអង្គការអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលអន្តរជាតិដើម្បីការពារគ្រោះថ្នាក់កុំឱ្យកើតឡើង។
ឆ្មាំសមុទ្ទហ្វីលីពីន និងការិយាល័យជលផល នៅតែប្តេជ្ញាអះអាងចំពោះអធិបតេយ្យភាព និងយុត្តាធិការដែនសមុទ្ទរបស់ពួកគេនៅក្នុងសមុទ្ទហ្វីលីពីនខាងលិច បើទោះបីជាចិនមានសកម្មភាពឈ្លានពានក៏ដោយ។ ដោយឡែក យោធាចិនបានលើកឡើងថា យន្តហោះរបស់ហ្វីលីពីនបានចូលដែនអាកាសនៃកោះ Huangyan របស់ប្រទេសចិន ដោយខុសច្បាប់ និងដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋាភិបាលចិន។ ទីបញ្ជាការរោងមហោស្រពភាគខាងត្បូងរបស់ចិន បានរៀបចំកងកម្លាំងទ័ពជើងទឹក និងអាកាស ដើម្បីតាមដាន និងព្រមានយន្តហោះ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកវរសេនីយ៍ទោ ធាន ជុនលី (Tian Junli) អ្នកនាំពាក្យនៃបញ្ជាការ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ដែលបានបង្ហោះតាមអ៊ីនធឺណិត។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា ហ្វីលីពីនយល់ច្រឡំខុសជាត្រូវ ហើយផ្សព្វផ្សាយការមិនពិត។ ការប្រឈមមុខដាក់គ្នានេះ គឺជាចំណុចតានតឹងចុងក្រោយបង្អស់នៅក្នុងជម្លោះលើទឹកដី ដែលមានរយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍នៅក្នុងផ្លូវពាណិជ្ជកម្មដ៏មមាញឹកបំផុតមួយរបស់ពិភពលោក ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងប្រទេសជាច្រើនដូចជា ចិន ហ្វីលីពីន វៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី ប្រ៊ុយណេ និងតៃវ៉ាន់។ ការប្រឈមមុខដាក់គ្នា បានផ្ទុះឡើងខ្លាំងរវាងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្ទចិន និងហ្វីលីពីន ក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំចុងក្រោយ នៅឯតំបន់ Scarborough និង Second Thomas Shoal។ ជុំវិញការប៉ះទង្គិចគ្នាចុងក្រោយបង្អស់នេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាម៉េរិកប្រចាំនៅរដ្ឋធានីម៉ានីល លោកស្រី ម៉ារីខេយ ខាលសុន (MaryKay Carlson) បានលើកឡើងថា សហរដ្ឋអាម៉េរិកបានថ្កោលទោស ចំពោះសកម្មភាពដ៏គ្រោះថ្នាក់នៃឧទ្ធម្ភាគចក្រកងទ័ពជើងទឹកចិន បង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុវត្ថិភាពយន្តហោះរបស់រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនដែលកំពុងល្បាតតំបន់ជម្លោះក្នុងសមុទ្ទចិនខាងត្បូង។
នៅក្នុងការប្រកាសនៅលើបណ្តាញសង្គម X លោកស្រីឯកអគ្គរដ្ឋទូត ក៏បានអំពាវនាវឱ្យប្រទេសចិន ចៀសវាងសកម្មភាពបង្ខិតបង្ខំ និងដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី ស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកអះអាងថា ខ្លួនមានកាតព្វកិច្ចការពារហ្វីលីពីនជាសម្ព័ន្ធមិត្តនៃសន្ធិសញ្ញាចាស់បំផុតរបស់ខ្លួននៅអាស៊ី ប្រសិនបើកងកម្លាំង នាវា និងយន្តហោះរបស់ហ្វីលីពីន ស្ថិតនៅក្រោមការវាយប្រហារ រួមទាំងនៅសមុទ្ទចិនខាងត្បូង។ ចិនបានព្រមានអាម៉េរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តកុំឱ្យជ្រៀតជ្រែកក្នុងអ្វីដែលខ្លួនហៅថាជម្លោះអាស៊ីសុទ្ធសាធ៕
