គ.ស.ម.ក. សម្ដែងការសោកស្តាយ និងខកចិត្តជាខ្លាំងចំពោះបណ្តាញសារព័ត៌មានមួយចំនួនតូច ដែលលើកយកកង្វល់របស់តំណាងប្រទេសមួយចំនួនតូច មកធ្វើការវាយតម្លៃពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា
ភ្នំពេញ៖ អ្នកនាំពាក្យរបស់គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (គ.ស.ម.ក.) មានការសោកស្តាយនិងខកចិត្ត ជាខ្លាំងចំពោះបណ្តាញសារព័ត៌មានមួយចំនួនតូច ដែលបានលើកយកការសម្តែងនូវកង្វល់របស់តំណាង ប្រទេសមួយចំនួនតូច ក្នុងកិច្ចប្រជុំនៃការពិនិត្យរបាយការណ៍ពិនិត្យឡើងវិញជាសកលតាមកាលកំណត់ (UPR) ជុំទី៤ របស់ប្រទេសកម្ពុជា មកធ្វើការវាយតម្លៃពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សជារួមក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
អ្នកនាំពាក្យ របស់ គ.ស.ម.ក. មានភាពចាំបាច់ក្នុងការបកស្រាយបំភ្លឺដូចខាងក្រោម៖
១. យន្តការពិនិត្យឡើងវិញជាសកលតាមកាលកំណត់ (UPR) ជាយន្តការមួយដែលមានគោលបំណង ចែករំលែកនូវការអនុវត្តល្អៗ បទពិសោធល្អៗ និងបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗ ឬជាវេទិកាសម្រាប់ការសិក្សា រៀនសូត្រពីគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងនាមជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងន័យធ្វើឱ្យមានវឌ្ឍនភាព ជាសកលលើវិស័យសិទ្ធិមនុស្ស។ ពោលគឺ មិនមែនជាវេទិកាសម្រាប់វាយប្រហារ រិះគន់ ដាក់សម្ពាធ ឬ បណ្តុះបង្អាប់លើផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនោះទេ។
២. ក្នុងការពិនិត្យរបាយការណ៍ UPR ជុំទី៤ របស់កម្ពុជា មានប្រទេសចូលរួមពិនិត្យចំនួន ១០០ ក្នុង នោះមានប្រទេសចំនួន៧៧ បានកោតសរសើរកិច្ចខិតខំរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងការលើកកម្ពស់ និងការ ការពារសិទ្ធិមនុស្ស ហើយប្រទេសចំនួន២៣ ដែលបានបង្ហាញនូវកង្វល់លើបញ្ហាមួយចំនួន ដោយកង្វល់ ទាំងនោះមិនមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ បង្កប់ចេតនានយោបាយ និងមិនយល់ ឬធ្វើមិនយល់ពីស្ថានភាព ពិតជាក់ស្តែងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយក្នុងចំណោមប្រទេស២៣នោះ មានប្រទេសចំនួន១៣ ក៏មានការ បង្ហាញនូវកង្វល់ផង និងកោតសរសើរប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រទេសដ៏ច្រើនលើសលុបដទៃ ទៀតសុទ្ធតែបានសម្តែងនូវការសាទរចំពោះសមិទ្ធផលជាច្រើនដែលកម្ពុជាសម្រេចបាន និងបានផ្តល់ជា សាសន៍ជាការលើកទឹកចិត្តឱ្យកម្ពុជាបន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀត។ ការទទួលបានការសាទរពីប្រទេស ដ៏ច្រើនបែបនេះ ជាភស្តុតាងមិនអាចប្រកែកបាន ដែលបង្ហាញថា ដំណើរនៃការដឹកនាំនិងកសាងប្រទេសកម្ពុជា កំពុងស្ថិតនៅលើផ្លូវមួយដ៏ត្រឹមត្រូវ ដែលអ្នកសារព័ត៌មានមិនគួរណាមើលរំលងឡើយ។ ជាក់ស្តែង ក្រោយ វិបត្តិដែលបង្កដោយជំងឺកូវីដ-១៩ និងបញ្ហាសកលផ្សេងៗ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស ជាលំដាប់ ដែលជាមូលដ្ឋានធានាបាននូវការអនុវត្ត និងប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋកាន់តែប្រសើរឡើង។
៣. អនុសាសន៍ទាំងអស់ដែលប្រទេសនានាផ្តល់មកឱ្យកម្ពុជា គឺកម្ពុជាក្នុងនាមជាសមជិកអង្គការ សហប្រជាជាតិ ដែលជារដ្ឋអធិបតេយ្យមានសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការសម្រេច ថាតើអនុសាសន៍ណាត្រូវ ទទួលយកមកអនុវត្ត ហើយអនុសាសន៍ណាខ្លះត្រូវកត់សម្គាល់។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ចំនួនអនុសាសន៍សរុប ដែលកម្ពុជាទទួលបានមានចំនួនតិចណាស់ បើប្រៀបធៀបនឹងចំនួនអនុសាសន៍ដែលប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ ធំៗជាច្រើនទទួលបាននៅក្នុងយន្តការ UPR នេះ។
៤. ការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ដោយលើកតែមួយជ្រុងណាមួយ និងការលើកឡើងតែពីអនុសាសន៍របស់ ប្រទេសមួយចំនួនតូច ដែលមានចរិតនយោបាយ មិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីការពិត និងគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ គឺជាចេតនាទុច្ចរិត ដែលធ្វើឱ្យមានការភ័ន្តច្រឡំពីសំណាក់ប្រជាជន មកលើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុង ការលើកកម្ពស់ និងការការពារសិទ្ធិមនុស្ស។ តួយ៉ាង នៅក្នុងអនុសាសន៍ទាំងអស់ដែលផ្តល់ដោយ ប្រទេសអូស្ត្រាលី ក៏បានកោតសរសើរពីវឌ្ឍនភាពនៃសិទ្ធិអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា និងស្នើឱ្យប្រទេសកម្ពុជា បន្តនូវវឌ្ឍនភាពជាវិជ្ជមាននេះ និងកោតសរសើររបស់ប្រទេសជប៉ុនមកលើប្រទេសកម្ពុជា ដែលបានបន្ត អនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាជាមួយ OHCHR នៅកម្ពុជា ព្រមទាំងវឌ្ឍនភាពលើការលើកកម្ពស់សិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងក្រុមជនងាយរងគ្រោះ គឺមិនត្រូវបានលើកឡើងនៅក្នុងបទរាយការណ៍របស់អង្គភាព សារព័ត៌មានខ្លះ ដែលរិះគន់មកលើរាជរដ្ឋាភិបាលនោះទេ។
៥. ដើម្បីបានជាមូលដ្ឋានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ អ្នកសារព័ត៌មានគួរតែស្វែងយល់ពីយន្តការ UPR ឱ្យបាន ច្បាស់លាស់ និងតាមដាន ឬស្រាវជ្រាវពីដំណើរការនៃការពិនិត្យរបាយការណ៍ UPR របស់ប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ ធំៗ ថាតើនៅក្នុងវេទិកានោះ តំណាងប្រទេសដទៃទៀតបានលើកឡើងពីបញ្ហាអ្វីខ្លះពាក់ព័ន្ធនឹងស្ថានភាព សិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគាត់។
៦. កម្ពុជាស្វាគមន៍រាល់មតិរិះគន់ក្នុងន័យស្ថាបនាពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានទាំងអស់ តែការរិះគន់ ឬការអត្ថាធិប្បាយ ទាំងឡាយណា ដែលបង្កប់ចេតនានយោបាយ ចង់បង្អួចកិត្តិយស មិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីថភាពពិតរបស់ ប្រទេសកម្ពុជា ឬចង់បំផ្លាញសុខសន្តិភាពដែលបានមកដោយលំបាក និងផ្ទុយនឹងគោលការណ៍ដូចមានចែង ក្នុងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺកម្ពុជាមិនអាចទទួលយកបានឡើយ ហើយត្រូវតែចាត់រាល់វិធានការ ជាធរមានដើម្បីទប់ស្កាត់។
៧. អ្នកនាំពាក្យរបស់ គ.ស.ម.ក. ស្នើសុំអង្គភាព និងបណ្តាញសារព័ត៌មាន ធ្វើការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងមានតុល្យភាព ពោលគឺត្រូវគោរពក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈដើម្បីបង្ហាញពីសុចរិកភាព អព្យាក្រឹត្យភាព និងការគោរពដល់សិទ្ធិទទួលព័ត៌មានរបស់សាធារណជន៕