ក្រុមមន្ត្រីថា អេហ្ស៊ីប គំរាមផ្អាកសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពសំខាន់ៗ ប្រសិនបើអ៊ីស្រាអែល វាយចូលទៅក្នុងទីក្រុង Gaza

បរទេស៖ អេហ្ស៊ីបកំពុងគម្រាមផ្អាកសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពជាមួយអ៊ីស្រាអែល ប្រសិនបើកងទ័ពអ៊ីស្រាអែលត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់ទីក្រុងព្រំដែន Rafah ដែលមានប្រជាជនរស់នៅច្រើន ហើយនិយាយថាការប្រយុទ្ធនៅទីនោះអាចបង្ខំឱ្យបិទផ្លូវផ្គត់ផ្គង់ជំនួយដ៏សំខាន់របស់ទឹកដីដែលត្រូវបានឡោមព័ទ្ធ។ មន្ត្រីនិងអ្នកការទូតលោកខាងលិចម្នាក់បានឲ្យដឹងកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។

ការគម្រាមផ្អាកកិច្ចព្រមព្រៀង Camp David ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃស្ថិរភាពក្នុងតំបន់អស់រយៈពេលជិតកន្លះសតវត្សមកនេះ បានកើតឡើងបន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី Benjamin Netanyahu បានឲ្យដឹងថា ការបញ្ជូនកងទ័ពទៅកាន់ទីក្រុង Rafah គឺជាការចាំបាច់ដើម្បីឈ្នះសង្រ្គាមរយៈពេល ៤ ខែប្រឆាំងនឹងក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធប៉ាឡេស្ទីន Hamas។

ជាងពាក់កណ្តាលនៃប្រជាជនហ្គាហ្សាដែលមានចំនួន ២.៣លាននាក់បានភៀសខ្លួនទៅកាន់ទីក្រុង Rafah ដើម្បីគេចពីការប្រយុទ្ធគ្នានៅក្នុងតំបន់ផ្សេងទៀត ហើយត្រូវបានប្រមូលផ្តុំទៅក្នុងជំរុំតង់ដ៏ធំទូលាយ និងជម្រកដែលគ្រប់គ្រងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិនៅជិតព្រំដែន។ អេហ្ស៊ីបភ័យខ្លាចលំហូរចូលដ៏ធំនៃជនភៀសខ្លួនប៉ាឡេស្ទីនរាប់សែននាក់ ដែលមិនអាចត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យត្រឡប់មកវិញ។

ការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងអ៊ីស្រាអែល និងអេហ្ស៊ីប ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តជិតស្និតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកពីរ បានកើតឡើងនៅពេលដែលក្រុមជំនួយព្រមានថា ការវាយលុកនៅរ៉ាហ្វានឹងធ្វើឱ្យស្ថានការណ៍មនុស្សធម៌ដ៏មហន្តរាយរួចទៅហើយនៅក្នុងតំបន់ហ្គាហ្សា ដែលប្រជាជនប្រហែល ៨០ភាគរយ បានភៀសខ្លួនចេញពីផ្ទះរបស់ពួកគេ និងកន្លែងដែលអង្គការសហប្រជាជាតិនិយាយថា មួយភាគបួននៃ ប្រជាជនប្រឈមនឹងការអត់ឃ្លាន។

ស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍ Al-Aqsa របស់ក្រុម Hamas បានដកស្រង់សម្តីមន្ត្រីក្រុមហាម៉ាស់ដែលមិនបញ្ចេញឈ្មោះដោយបញ្ជាក់ថា ការលុកលុយណាមួយនៃទីក្រុង Rafah នឹងបំផ្ទុះកិច្ចចរចាដែលសម្របសម្រួលដោយសហរដ្ឋអាមេរិក អេហ្ស៊ីប និងកាតា សំដៅដល់បទឈប់បាញ់ និងការដោះលែងចំណាប់ខ្មាំងអ៊ីស្រាអែល។

លោក Netanyahu ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយ ABC News សប្តាហ៍នេះជាមួយលោក George Stephanopoulos បានស្នើជនស៊ីវិលនៅ Rafah អាចភៀសខ្លួនចេញពីភាគខាងជើង ដោយបញ្ជាក់ថាមានតំបន់ជាច្រើន ដែលត្រូវបានសម្អាតដោយកងទ័ព។ លោកបានបន្តថា អ៊ីស្រាអែលកំពុងបង្កើតផែនការលម្អិតដើម្បីផ្លាស់ទីពួកគេ។

ប៉ុន្តែការវាយលុករបស់អ៊ីស្រាអែលបានបណ្តាលឱ្យមានការបំផ្លិចបំផ្លាញយ៉ាងទូលំទូលាយ ជាពិសេសនៅតំបន់ហ្គាហ្សាភាគខាងជើង ហើយការប្រយុទ្ធគ្នាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៅតែបន្តកើតមាននៅកណ្តាលហ្គាហ្សា និងទីក្រុង Khan Younis ភាគខាងត្បូង។ នៅទីក្រុង Gaza កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ អ្នកស្រុកដែលនៅសេសសល់បានគ្របដណ្តប់សាកសពដែលរលួយនៅតាមដងផ្លូវ ឬយកសាកសពទៅផ្នូរ។ ផ្លូវ​មួយ​ចំនួន​ត្រូវ​បាន​គរ​ខ្ពស់​ដោយ​ខ្សាច់​ពី​ការ​ទម្លាក់​គ្រាប់​បែក។ ផ្សែងហុយចេញពីអគារដែលត្រូវបានបំផ្លាញ។

ប្រតិបត្តិការលើដីនៅ Rafah អាចកាត់ផ្តាច់ផ្លូវតែមួយគត់សម្រាប់ការផ្តល់ស្បៀងអាហារ និងការផ្គត់ផ្គង់វេជ្ជសាស្រ្តដែលត្រូវការយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងររបស់ហ្គាហ្សា។

មន្ត្រីទាំងបីបានបញ្ជាក់ពីការគម្រាមកំហែងរបស់អេហ្ស៊ីប ដោយនិយាយក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ពីព្រោះពួកគេមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកសារព័ត៌មានសង្ខេបអំពីកិច្ចចរចារដ៏រសើប។ ប្រទេសកាតា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងប្រទេសផ្សេងទៀតក៏បានព្រមានពីផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ ប្រសិនបើអ៊ីស្រាអែលចូលទៅក្នុងរ៉ាហ្វា។

ការវាយលុករបស់អ៊ីស្រាអែលលើទីក្រុង Rafah នឹងនាំទៅរកមហន្តរាយមនុស្សធម៌ដែលមិនអាចបញ្ជាក់បាន និងភាពតានតឹងធ្ងន់ធ្ងរជាមួយអេហ្ស៊ីប លោក Josep Borrell ប្រធានគោលនយោបាយការបរទេសរបស់សហភាពអឺរ៉ុបបានសរសេរនៅលើ X។

សេតវិមានដែលបានប្រញាប់ប្រញាល់អាវុធទៅកាន់ប្រទេសអ៊ីស្រាអែល និងការពារវាពីការអំពាវនាវអន្តរជាតិសម្រាប់បទឈប់បាញ់ក៏បានព្រមានប្រឆាំងនឹងប្រតិបត្តិការលើដី Rafah ក្នុងកាលៈទេសៈបច្ចុប្បន្នដោយនិយាយថាវានឹងជាគ្រោះមហន្តរាយ សម្រាប់ជនស៊ីវិល។

អ៊ីស្រាអែល និងអេហ្ស៊ីបបានប្រយុទ្ធគ្នាប្រាំដង មុនពេលចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងជំរុំ David ដែលជាសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពដ៏សំខាន់មួយដែលត្រូវបានសម្របសម្រួលដោយសហរដ្ឋអាមេរិកនៅពេលនោះ។ ប្រធានាធិបតី Jimmy Carter នៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០។ សន្ធិសញ្ញា​រួម​មាន​បទប្បញ្ញត្តិ​មួយ​ចំនួន​ដែល​គ្រប់គ្រង​ការ​ដាក់​ពង្រាយ​កម្លាំង​នៅ​លើ​ភាគី​ទាំង​សងខាង​នៃ​ព្រំដែន។

អេហ្ស៊ីបបានពង្រឹងព្រំដែនរបស់ខ្លួនជាមួយហ្គាហ្សាយ៉ាងខ្លាំង ដោយបានឆ្លាក់តំបន់ការពារប្រវែង ៥ គីឡូម៉ែត្រ (៣ ម៉ាយ) និងដំឡើងជញ្ជាំងបេតុងពីលើ និងខាងក្រោមដី។ ខ្លួនបានបដិសេធការចោទប្រកាន់របស់អ៊ីស្រាអែលដែលថាក្រុមហាម៉ាស់ធ្វើប្រតិបត្តិការរត់ពន្ធផ្លូវរូងក្រោមដីនៅក្រោមព្រំដែនដោយបញ្ជាក់ថាកងកម្លាំងអេហ្ស៊ីបមានការគ្រប់គ្រងពេញលេញនៅខាងពួកគេ។

មន្ត្រី​អេហ្ស៊ីប​បារម្ភ​ថា ប្រសិនបើ​ព្រំដែន​ត្រូវ​បាន​រំលោភ​បំពាន យោធា​នឹង​មិន​អាច​បញ្ឈប់​ជំនោរ​នៃ​មនុស្ស​ដែល​ភៀស​ខ្លួន​ចូល​ក្នុង​ឧបទ្វីប Sinai។

អង្គការសហប្រជាជាតិថា ទីក្រុង Rafah ដែលជាធម្មតាមានប្រជាជនតិចជាង ៣០០.០០០នាក់ ឥឡូវនេះមានប្រជាជន ១.៤លាននាក់ទៀតដែលបានភៀសខ្លួនចេញពីការប្រយុទ្ធគ្នាទៅកន្លែងផ្សេង ហើយមានភាពចង្អៀតខ្លាំង។

លោក Netanayahu បានបន្តថា ក្រុមហាម៉ាស់នៅតែមានកងវរសេនាតូចចំនួនបួននៅទីនោះ។ លោកបានប្រាប់ ABC News ថាអ្នកដែលនិយាយថាមិនស្ថិតក្រោមកាលៈទេសៈណាក៏ដោយដែលយើងគួរតែចូលទៅក្នុងទីក្រុង Rafah ជាមូលដ្ឋាននិយាយថាចាញ់សង្រ្គាម សូមរក្សាក្រុម Hamas នៅទីនោះ។

អ៊ីស្រាអែលបានបញ្ជាប្រជាជនភាគច្រើននៃតំបន់ហ្គាហ្សាឱ្យភៀសខ្លួនចេញពីភាគខាងត្បូងជាមួយនឹងបញ្ជាជម្លៀសដែលគ្របដណ្តប់លើទឹកដីពីរភាគបី ទោះបីជាខ្លួនបានធ្វើការវាយប្រហារតាមអាកាសជាប្រចាំនៅគ្រប់តំបន់ទាំងអស់ រួមទាំងរ៉ាហ្វាផងដែរ។ ការវាយប្រហារតាមអាកាសលើទីក្រុងក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃថ្មីៗនេះបានសម្លាប់ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនរាប់សិបនាក់ រួមទាំងស្ត្រី និងកុមារផងដែរ។

ក្រសួងសុខាភិបាលនៃតំបន់ហ្គាហ្សាបានឲ្យដឹងកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា សាកសពមនុស្ស ១១២នាក់ដែលត្រូវបានសម្លាប់នៅទូទាំងទឹកដីត្រូវបាននាំយកទៅមន្ទីរពេទ្យក្នុងរយៈពេល ២៤ ម៉ោងកន្លងមក ក៏ដូចជាអ្នករងរបួសចំនួន ១៧៣នាក់។ អ្នកស្លាប់បាននាំឱ្យចំនួនអ្នកស្លាប់នៅក្នុងបន្ទះនេះឡើងដល់ ២៨,១៧៦នាក់ចាប់តាំងពីសង្គ្រាមចាប់ផ្តើម។ ក្រសួង​មិន​បែងចែក​រវាង​ជន​ស៊ីវិល និង​យុទ្ធជន​ទេ ប៉ុន្តែ​អ្នក​ស្លាប់​ភាគច្រើន​ជា​ស្ត្រី និង​កុមារ។

សង្រ្គាមបានចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងការវាយប្រហាររបស់ក្រុមហាម៉ាសទៅកាន់ភាគខាងត្បូងប្រទេសអ៊ីស្រាអែលកាលពីថ្ងៃទី០៧ ខែតុលា នៅពេលដែលពួកសកម្មប្រយុទ្ធប៉ាឡេស្ទីនបានសម្លាប់មនុស្សប្រហែល ១,២០០នាក់ ដែលភាគច្រើនជាជនស៊ីវិល និងត្រូវបានចាប់ពង្រត់ប្រហែល ២៥០នាក់។ ចំណាប់ខ្មាំងជាង ១០០នាក់ត្រូវបានដោះលែងនៅក្នុងខែវិច្ឆិកាក្នុងអំឡុងពេលបទឈប់បាញ់មួយសប្តាហ៍ជាថ្នូរនឹងអ្នកទោសប៉ាឡេស្ទីន ១៤០នាក់។ ចំណាប់ខ្មាំងដែលនៅសេសសល់មួយចំនួនបានស្លាប់។

ក្រុមហាម៉ាស់បានបញ្ជាក់ថា ខ្លួននឹងមិនដោះលែងទៀតទេ លុះត្រាតែអ៊ីស្រាអែលបញ្ចប់ការវាយលុករបស់ខ្លួន និងដកខ្លួនចេញពីហ្គាហ្សា។ វាក៏បានទាមទារឱ្យមានការដោះលែងអ្នកទោសប៉ាឡេស្ទីនរាប់រយនាក់ រួមទាំងពួកសកម្មប្រយុទ្ធជាន់ខ្ពស់ដែលត្រូវកាត់ទោសប្រហារជីវិតផងដែរ។

លោក Netanyahu បានច្រានចោលការទាមទារទាំងពីរនេះ ដោយបញ្ជាក់ថា អ៊ីស្រាអែលនឹងតស៊ូរហូតដល់ជ័យជំនះទាំងស្រុង និងការត្រឡប់មកវិញនៃចំណាប់ខ្មាំងទាំងអស់។

ប្រភព៖ ABC News

ប្រែសម្រួលដោយ៖ ឡាយ លីហួ